Θρηνώ
Θρηνώ το δέντρο π’ άνθισε στο ψέμα του Απρίλη
Και τους ανθούς του τσάκισε χαλάζι σαν κοχύλι
Θρηνώ κλωνιά που έπεσαν στο χώμα τσακισμένα
Θρηνώ ξερά που έμειναν σε δόγμα κολλημένα
Φτάνει ο θρήνος, οδυρμός ήρθε ώρα για δράση
Ο τσακισμένος μας κορμός με κλάδο θα πετάξει
Νέα κλαδιά τρανόκλαδα με ίδρο ποτισμένα
Που θα ‘χουνε ονόματα ηρώων ξεχασμένα
Ηλίας Λαμπρόπουλος 30/03/2020

Στις 21 Απριλίου 1967το δικτατορικό καθεστώς προέβη σε σειρά στρατοδικείων ενώ χιλιάδες εξόριστοι, στην πλειονότητά τους αριστεροί, μεταφέρθηκαν σε τόπους εξορίας. Ταυτόχρονα άρχισαν οι δολοφονίες των πολιτικών αντιπάλων. Η δικτατορία στόχευσε στο μυαλό, στον τρόπο σκέψης, στις λέξεις, στους ήχους, στην έκφραση, καίγοντας βιβλία, χαράσσοντας δίσκους, βασανίζοντας και εξορίζοντας αντιφρονούντες και ανθρώπους του πνεύματος. Όσοι βίωσαν τη δικτατορία στην Ελλάδα αναμφίβολα εστιάζουν στην καταπάτηση των δημοκρατικών ελευθεριών, τη λογοκρισία και τις προσπάθειες αλλοτρίωσης της σκέψης.

«Απαγορεύεται το θαμίζειν εις κέντρα κακόφημα, το συσφαιρίζειν, και βωμολοχεύεσθαι μετά πολιτών…». Απαγορεύεται ακόμη και το «συνομπρελίζεσθαι», στα προαύλια, ανεξαρτήτως καιρού, όπως ανέφερε εσωτερικός κανονισμός των παιδαγωγικών ακαδημιών…
Η
διδασκαλία στις Αστυνομικές Σχολές, στο μάθημα Εγκληματολογικής Τακτικής, καθόριζε
ως ύποπτους γενικά τους μακρυμάλληδες, τους οποίους και θεωρούσε
κρυφομοφυλόφιλους, και συνεπώς, ενδεχόμενους εγκληματίες.
Η ομοφυλοφιλία κατατασσόταν στις γενετήσιες
ανωμαλίες και στις πιθανές αιτίες για εγκληματική πράξη.
Οι αστυνομικοί και οι χωροφύλακες διδάσκονταν
πως συγκροτήματα σαν τους Beatles ήταν “αποφώλια τέρατα”, επικίνδυνα
για την ελληνική νεολαία.
Κορίτσια με παντελόνια θεωρούνταν
κρυφολεσβιάζουσες και επίσης ύποπτες για εγκληματικές πράξεις.

Όμως σε αυτά τα μαύρα χρόνια της εφταετίας υψώθηκε σε ποικίλους τόνους η πνευματική διαμαρτυρία. Αντιστασιακές φωνές τόνιζαν ακόμη μια φορά το πάθος τους για ελευθερία. Φωνές οι οποίες πάλευαν για κοινωνική και πνευματική πρόοδο.

Φώτης Ευαγγελάτος – Ένας στους τρείς
Κάθε πρωί, πριν ξεκινήσω η μάνα μου ψιθυρίζει:
-Πρόσεχε! Ο ένας στους τρεις είναι χαφιές.
Κι εγώ προσέχω: Τους τοίχους. Τις κλειστές πόρτες
Τα τηλέφωνα, τα δένδρα στο σκοτάδι,
Τα βράχια στις όμορφες ακτές,
Τις σκιές… Τα γράμματα που στέλνω.
Προσέχω, προσέχω:
Αυτούς που δεν πληρώνουν εισιτήριο.
Αυτούς που με κυττάζουν στο
περίπτερο
κι αντί εφημερίδα παίρνω σοκολάτα!
Προσέχω μάνα, προσέχω.
Τα λόγια μου πατάνε στα νύχια.
Τα πόδια μου δεν πλησιάζουν φωτιές…
Και σούζα στέκομαι μπροστά στις
Αρχές.
—
Κάθε πρωί πρίν ξεκινήσω
η μάνα μου ψιθυρίζει!
-Πρόσεχε! Ο ένας στους τρείς είναι
χαφιές.
Μα κάθε βράδυ πριν τη φιλήσω
Τη ΦΥΛΑΚΗ ονειρεύομαι μεσ’ τις ευχές.

Θωμάς Μάρα – Δικτατορία 1967
Κι άλλη πληγή, Γη μου εις τις πληγές σου η νέα σκλαβιά
Από την ξένη ακούω το θρήνο σας
το σάλαγο του πόνου σας, τον κοπετό
ξωμάχοι και εργάτες, λαέ μου.
–Ακύμαντα ακρογιάλια η ανθισμένη κουμαριά
οι κέδροι και οι ελιές σου -το μοιρολόι σου και την οργή-
παίρνουν και μου τα στέλνουν
–Χρόνια και χρόνια συλλογιέμαι-κιοτήδες
και «προστάτες ξένοι» στο θάνατό σου ξεφαντώνουν.
–Αλλά πάντα το πλέον, οι δικοί σου…