Οι σκιτσογράφοι στην διάρκεια της δικτατορίας 1967/1973 κατέγραψαν με τα πενάκια τους με φαντασία και χιούμορ σκηνές της πολιτικής ζωής της χώρας σε μια περίοδο που η βία και το κιτς συμβάδισαν με αρμονία. Τότε που η λογοκρισία ήταν πανταχού παρούσα, τότε που όλες οι ελεύθερες μορφές έκφρασης λογοκρίνονταν και οι παραγωγές αστυνομεύονταν. Λίγες γελοιογραφίες, ωστόσο, κατάφεραν να διαφύγουν της προσοχής των λογοκριτών λόγω του διφορούμενου χαρακτήρα τους.
Οι γελοιογραφίες διακωμώδησαν πρόσωπα για τα λόγια ή τις πράξεις τους καθώς και για καταστάσεις. Μέσα από τα σκίτσα των γελοιογράφων, η πολιτική των δικτατόρων οπτικοποιήθηκε, εκτέθηκε, συντέθηκε, απαξιώθηκε, γελοιοποιήθηκε, καταγγέλθηκε και καταδικάστηκε.
Γι’ αυτό οι γελοιογραφίες θεωρούνται πολύτιμη πηγή, επειδή θεωρήθηκαν ως δείγματα ελευθερίας, ως υπερασπιστές της δημοκρατίας και ως είδος αντίστασης παρουσιάζοντας στο κοινό όσα δεν μπορούσαν να ειπωθούν λόγω της λογοκρισίας που είχε επιβληθεί.
Η γελοιογραφία δεν χάνει ποτέ τη δύναμη επικοινωνίας που έχει. Βέβαια, σε εξαιρετικές περιόδους, σε περιόδους κρίσης όπως η δικτατορία, η σημασία και η δύναμή της μεγαλώνει καθώς εστιάζεται στον ένα και μοναδικό στόχο.
Δεν θέλω να ξεχάσω.
Η ανεμώνα πάγωσε εκείνο τον Απρίλη
Η σφήκα που την δάγκωσε της έραψε τα χείλη
Από χαρά εμαύρισε του φασισμού κουρούνα
Τις γειτονιές ξεσήκωσε κραδαίνοντας κουδούνα
Ένα σπουργίτη έτρεξε να την εσταματήσει
Μια μπαταριά το πέταξε κόλαση να γνωρίσει
Το χελιδόνι σπάθισε άνοιξη να γυρίσει
Στην Κύπρο τούρκος πάτησε στα δύο να χωρίσει
Εφτά χρόνια περάσανε γιομάτα προδοσία
Και στα βιβλία γράψανε – ,σιωπή.
Την μνήμη μου δεν έχασα τα χρόνια που περάσαν
Ούτε την Κύπρο ξέχασα στα δύο ποιοι μοιράσαν.
Ηλίας Λαμπρόπουλος – 19/04/2021
